Kup książkę [edytuj książkę]

365 razy Zen

Zbiór opowieści, wierszy i przysłów, dzięki którym każdy dzień przywitasz mądrością zen. Zapadające w pamięć powiedzenia, mądre opowieści, wiersze i koany okażą się pomocne dla wszystkich entuzjastów zen, zainteresowanych laików zaś z pewnością skłonią do refleksji. Teksty pochodzą ze wszystkich tradycji zen, a cytowana jest cała plejada mistrzów - od dawnych, na przykład Dogena, po współczesnych, jak D. T. Suzuki. Jean Smith jest redaktorem "Everyday Mind", "Breath Sweeps Mind" i "Radiant Mind", wychodzących pod auspicjami "Tricycle", najważniejszego buddyjskiego czasopisma Ameryki Północnej.

WPROWADZENIE

Buddyzm od zawsze przenikał z jednej kultury do drugiej, niczym woda przybierająca kształt naczynia. I choć to zachęcająca wizja, zawiera w sobie tylko połowę prawdy: buddyzm rzeczywiście dostosowywał się do różnych kultur, lecz także zawartość naczynia ulegała zmianie -zmieniający i zmieniany. Niemniej jednak zasadnicze nauki, które pierwotnie przewędrowały przez Azję, a teraz przenikają świat Zachodu, w zadziwiający sposób pozostały nietknięte.
Buddyzm, Dharma, nauki Buddy pojawiły się około 2500 lat temu, kiedy zaczął je przekazywać himalajski książę Siddhartha Gautama (zmarł w V wieku przed naszą erą). W przeciwieństwie do założycieli innych religii, historyczny Budda nie uważał się ani za boga, ani za bożego wysłannika. Widział w sobie raczej nauczyciela, który przez czterdzieści lat poszukiwał „tylko jednego: cierpienia i końca cierpienia". Jego uczniowie rozpowszechnili te nauki w Indiach i poza ich granicami. Najstarsza tradycja, terawada (Nauki Starszyzny), rozprzestrzeniła się głównie na terenie Sri Lanki i południowo-wschodniej Azji. Inna ważna szkoła, mahajana (Wielki Wóz), zyskała popularność na północy i wschodzie, często rozpowszechniana przez kupców podróżujących Jedwabnym Szlakiem, i w efekcie stworzyła podwaliny pod dwie główne tradycje buddyzmu: zen i buddyzm tybetański.
Chociaż pierwszych przekładów hinduskich sutr buddyjskich oraz wykładów na język chiński dokonano pod koniec II wieku naszej ery, legendarne zapoczątkowanie chińskiego chan (zen) miało miejsce, kiedy Bodhidharma przybył z Indii około 250 roku naszej ery, odbył pamiętne spotkanie z cesarzem Wu i założył klasztor Shaolin, koncentrujący się na milczącym oświeceniu poprzez medytację. Na całym obszarze Chin na buddyzm wpływał zarówno konfucjanizm, jak i taoizm, co doskonale widać w literaturze i dziełach sztuki. Ten początek zaowocował kolejnymi fundamentalnymi przejawami zen. Historia buddyzmu w Chinach jest tak obszerna i złożona, że trudno ograniczyć się do zaledwie kilku nazwisk ludzi, którzy mieli znaczący wpływ na chan. Niewątpliwie w czasach dynastii Tang (617-907) musimy wymienić tak ważne osoby, jak Chih-i, założyciela szkoły T'sien-t'ai; Fa-tsanga, twórcy szkoły Hua-yen; Huł-nenga, którego Sutra Szóstego Patriarchy odmieniła chan w Chinach Południowych; i Lin-chi, założyciela szkoły Lin-chi (w Japonii - Rinzai). Po tym okresie nastały czasy politycznej zawieruchy, po których chan i t'sien-t'ai ustabilizowały się jako dwie największe sekty. Buddyzm i konfucjanizm przez wieki dominowały w subtelnej równowadze, aż do roku 1951, kiedy do władzy doszli komuniści. Obecnie jedną z najważniejszych postaci chińskiego buddyzmu jest mniszka Cheng Yen, która w 1966 roku założyła na Tajwanie Buddhist Compassion Relief Love and Mercy Foundation.
Chociaż hinduscy kupcy przynieśli buddyzm do Wietnamu już w III wieku przed naszą erą, to dopiero gdy Wietnam dostał się pod panowanie chińskiej dynastii Tang w VII wieku naszej ery, buddyzm stał się religią państwową. Związek pomiędzy buddyzmem chińskim i tybetańskim utrzymywał się przez wieki, chociaż potężny król Tran-Nhan-Ton (1258-1308) założył własną państwową szkołę. Pomimo nie kończących się okresów inwazji i wojny w Wietnamie, aż 80 procent ludności tego kraju może być buddystami. Obecnie najbardziej znani wietnamscy buddyści zen - także mnich Thich Nhat Hanh i mniszka Chan Khong — żyją na wygnaniu. Forma buddyzmu, która rozwijała się w Korei w VII wieku, była mieszanką konfucjanizmu, taoizmu i chińskiego buddyzmu, zabarwioną miejscowymi szamańskimi praktykami. W kolejnych stuleciach pojawiły się i zadomowiły tam inne szkoły, które dzieliły się zasadniczo na skoncentrowane na studiowaniu tekstów lub na medytacji. Kluczową postacią zen w tym kraju był Chinul (1158-1210), który nadał kształt koreańskiemu son zgodnie z chińskim chan, budując jego współczesne podstawy. Obecnie najbardziej liczącym się na Zachodzie nauczycielem koreańskiego zen jest mistrz zen Seung Sahn, który od 1983 roku założył ponad pięćdziesiąt grup swojej szkoły Kwan Um.
Buddyzm do Japonii przynieśli ze sobą prawdopodobnie koreańscy imigranci w VI wieku naszej ery, ale największy jego wpływ dało się odczuć po tym, jak japoński książę Shotoku (576-622) włączył buddyzm do konfucjanizmu i miejscowych wierzen animistycznych karni i sformalizował tę unię w konstytucji. Następnie sprowadził z Korei mnichów, mniszki oraz budowniczych, by zapewnić sobie zarówno świątynie, jak i wyznawców tej religii. Podczas swojego pobytu wprowadzili oni do Japonii chińskie pismo i inne elementy kultury. Kilka stuleci później dwie osoby wyróżniły się jako założyciele religii zen w formie, która funkcjonuje we współczesnej Japonii. Eisai Zenji (1141-1251) odwiedził Chiny w 1168 roku i w latach 1187-1191; po powrocie wprowadził zen Rinzai i dlatego jest uważany za założyciela zen w Japonii. Dogen Zenji (1200-1253) odwiedził Chiny w latach 1223-1227 i wrócił, żeby założyć sektę Soto zen. Chociaż w dzisiejszej Japonii istnieją dwadzieścia dwie odrębne linie przekazu, dwie wyżej wspomniane są zdecydowanie największe i najbardziej znaczące.
Zainteresowanie Zachodu buddyzmem sięga okresu zwanego, jak na ironię, oświeceniem, który rozwinął się w Europie i Ameryce w XVIII wieku. Zarówno teksty wschodnie, jak i odkrycia archeologiczne były intensywnie studiowane przez tych, którzy poszukiwali Odpowiedzi. Część tej „odpowiedzi" została przekazana podczas World's Parliament of Religions w Chicago w roku 1893 przez delegata Rinzai Soena Shaku, który w 1905 roku wrócił do Stanów Zjednoczonych, żeby nauczać. Soen Shaku i trzech jego uczniów - Nyogen Senzaki, który założył grupy zen w Kalifornii w latach dwudziestych; So-keian, który założył Pierwszy Instytut zen w Ameryce w Nowym Jorku (First zen Institute in America) w roku 1930; oraz D. T. Suzuki, który przekazywał buddyzm zen mieszkańcom Zachodu w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych - wraz z genialnym nauczycielem Shunryu Su-zukim, byli japońskimi nauczycielami, którzy w latach sześćdziesiątych przynieśli zen na Zachód.
Kiedy zen dotarł na Zachód - zwłaszcza do Stanów Zjednoczonych- ponownie przyjął formę swojego naczynia. Tym razem pojawiły się na nim pewne wybrzuszenia i wgłębienia, których nie miał w Azji. Po pierwsze, azjatycka tradycja życia klasztornego, wspieranego przez ludzi świeckich, istnieje na Zachodzie, ale na znacznie mniejszą skalę. Buddyzm zen na Zachodzie to przede wszystkim praktyka świecka, co bardzo dramatycznie wpłynęło na rodzaje potrzebnych instytucji. Ponadto rola kobiet w zen na Zachodzie jest zupełnie inna: kobiety na Wschodzie nie piastowały wysokich stanowisk, ale kobiety, takie jak Jiyu Kennett Roshi, Maurine Stuart i Charlotte Joko Beck, są liczącymi się nauczycielkami i założycielkami dużych centrów zen w Stanach Zjednoczonych.
Dlaczego zen od stuleci ma tylu zwolenników? Dzięki czemu może zapełniać tyle naczyń? Przedstawiając zen jako przekaz umysł-umysł, niezależny od słów, Dogen opisywał ten typ ludzkiego doświadczenia, którego po prostu nie da się przekazać słowami. Niekoncepcyjny, intuicyjny wgląd w zen wynika z osobistego doświadczenia z zen: być może z zazen (medytacji), być może z pracy z koanami („kwestia do rozważenia", historia, która wykracza poza logikę), może z dokusan (prywatnej rozmowy z nauczycielem), może z krótkich wierszy, które są jakże powszechnym przejawem tego doświadczenia. Wszystkie zostały tu zebrane nie jako martwe słowa, pozbawione ludzkiego doświadczenia, ale jako pełne pasji przejawy ponadczasowej prawdy.
Jean Smith Nowy Jork

[edytuj opis]

Czytelnicy tej książki polecają

Niestety zbyt mało osób przeczytało tę książkę, aby móc polecić Ci inne publikacje.
[dodaj cytat]

Popularne cytaty

Do tej książki nie dodano jeszcze ani jednego cytatu.
[dodaj temat]

Dyskusje o książce

Do tej książki nie założono jeszcze ani jednego tematu dyskusji.
[dodaj komentarz]

Komentarze czytelników

Do tej książki nie dodano jeszcze ani jednego komentarza.

Komentarze użytkowników Facebooka

[edytuj informacje]O książce

Wydawnictwo: Rebis
Rok wydania: 2003
ISBN: 83-7301-374-1
Ocena: -
Liczba głosów: -
Oceń tę książkę:

Kto dodał książkę do bazy?

Dodał: Pema
04 I 2012 (ponad 13 lat temu)

[edytuj tagi]Tagi

Możesz dodawać nowe lub edytować istniejące tagi opisujące książkę. Pamiętaj tylko, że tagi powinny być pisane małymi literami oraz być dodawane pojedynczo:

Czytelnicy

Pokaż osoby, które tę książkę:

Przeczytały Planują przeczytać
Lubią Teraz czytają