Smutek miłości, osnuty wokół postaci Guillaume'a Apollinaire'a to historia łącząca cechy autobiografii sentymentalnej, eseju i biografii. Cierpienie i rozkosz chadzają w parze... Stwierdzenie, będące jednym z pierwszych zdań książki, samo w sobie może mało odkrywcze, autor rozwija w sposób przejmujący i oryginalny. Zaczyna od własnej historii miłosnej, z powodu której jako dziewiętnastolatek omal nie stracił życia.
"Nie chciałem już dłużej odczuwać dreszczy tej miłości, a raczej chciałem w jakiś niejasny sposób doświadczyć jej granic, tyle że nieustannie przesuwałem te granice, nawet nie bez pewnego okrucieństwa". Gdy kończy się opowieść z paryskiej mansardy, pojawiają się postaci z różnych epok, które łączy to, że dały się odurzyć zatrutej słodyczy miłości - caryca Katarzyna II i Potiomkin, Casanova i tajemnicza Henrietta, ekscentryczny malarz Francis Picabia i zakompleksiony awangardzista Piet Mondrian.
Siedem z jedenastu rozdziałów książki ilustruje historię życia Apollinaire'a, twórcy o polskim rodowodzie, który stał się jednym z największych francuskich poetów XX wieku. Znalazły się tu niepublikowane dotąd po polsku wersje wierszy i fragmenty namiętnych, niezwykle śmiałych listów pisanych przez poetę do ukochanej, frywolnej Lou de Coligny-Chtillon, oraz listy do cnotliwej Madeleine. Apollinaire ukazuje Czytelnikowi nieznane dotąd oblicze - jawi się jako uwodziciel, a zarazem odtrącony adorator, anarchista-apatryda, a jednocześnie żarliwy patriota. Warto przy tym wspomnieć, że Frédéric Pajak - pisarz i rysownik - stworzył dla swoich książek oryginalną konwencję, w której organicznie współistnieją rysunek i narracja. Czuwa on również nad ich szatą edytorską, dlatego też opracowanie graficzne polskiego wydania Smutku miłości zostało przygotowane w porozumieniu z autorem - będzie to więc publikacja bibliofilska, nie tylko dla miłośników książki ciekawej, ale też książki pięknej.