Mann Thomas (1875-1955), niemiecki pisarz. Najwybitniejszy prozaik niemiecki w XX w. i jeden z najwybitniejszych w świecie. Nagroda Nobla 1929.
Syn senatora Lubeki ze starej rodziny mieszczańskiej. 1893 zamieszkał w Monachium, gdzie redagował czasopismo satyryczne Simplicissimus. 1933 wyjechał za granicę, a po objęciu władzy przez hitlerowców pozostał na emigracji, początkowo w Szwajcarii, od 1938 w USA, gdzie 1944 przyjął obywatelstwo amerykańskie. 1952 powrócił do Szwajcarii.
Korzystając z doświadczeń prozy realistycznej i psychologicznej XIX w., a także nawiązując do tzw. Bildungsroman z okresu klasycyzmu, stworzył model powieści o charakterze intelektualno-filozoficznym, a zarazem społeczno-obyczajowym, łącząc formę beletrystyczną z esejem, traktatem filozoficznym.
Debiutował zbiorem opowiadań 1898. Międzynarodowy rozgłos zdobył już pierwszą powieścią Buddebrookowie (1901, wydanie polskie 1931) - o kilku pokoleniach rodziny kupców hanzeatyckich i jej upadku.
W okresie do wybuchu I wojny światowej napisał również kilka znanych opowiadań, jak Śmierć w Wenecji (1913) i powieść Królewska wysokość (1909, wydanie polskie 1929) - w duchu pesymistycznej filozofii neoromantycznej i modernistycznej. 1924 opublikował swój najbardziej znaczący utwór - powieść Czarodziejska góra (1924, wydanie polskie 1930), symboliczno-filozoficzną wizję kryzysu duchowego i intelektualnego Europy przed wybuchem I wojny światowej.
Na emigracji napisał biblijną tetralogię Józef i jego bracia (1933-1934, wydanie polskie 1961) i powieść Lotta w Weimarze (1939, wydanie polskie 1958), której bohaterem jest J.W. Goethe. Najwybitniejszym dziełem tego okresu i zarazem podsumowaniem doświadczeń swojego narodu i własnych od końca XIX w. po okres II wojny światowej jest powieść Doktor Faustus (1947, wydanie polskie 1960).
W ostatnim okresie twórczości wybijają się dwie powieści: Wybraniec (1951, wydanie polskie 1960) - opowieść o naturze dobra i zła w dziejach ludzkości oraz ironiczna tzw. opowieść łotrzykowska Wyznania hochsztaplera Feliksa Krulla (1954, wydanie polskie 1958).
Liczne opowiadania, w polskich wyborach: Nowele (1956), Ostatnie nowele (1958), Opowiadania (1963). Eseje i studia literackie, w polskich przekładach w wyborze Eseje (1964). Szkice publicystyczne, wystąpienia radiowe, przemówienia, itp., m.in.: w tomach: Achtung Europa! (1938), Deutsche Hörer! (1942), Deutschland und die Deutschen (1947), Meine Zeit (1950). Pisma autobiograficzne, np. Jak powstał «Doktor Faustus» (1949, wydanie polskie 1960). Listy (wydanie polskie tom 1-3, 1966-1973). [edytuj opis]