Krzysztof Warlikowski

Krzysztof Warlikowski (ur. 26 maja 1962 w Szczecinie) – reżyser teatralny. Studiował historię, filozofię i filologię romańską na Uniwersytecie Jagiellońskim, historię teatru greckiego w École Pratique Des Hautes Études na Sorbonie. Dyplom reżyserski zdobył na Wydziale Reżyserii Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, gdzie studiował w latach 1989–1993.

W 1991 r. asystował Krystianowi Lupie przy realizacji spektaklu Malte albo Tryptyk marnotrawnego syna na podstawie utworów Rainera Marii Rilkego w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. W latach 1992-1993 był asystentem Petera Brooka przy spektaklu Peleas – Impresje (Impressions de Pélleas) według opery Peleas i Melisanda Claude'a Debussy'ego w paryskim Bouffes du Nord. Był również asystentem Ingmara Bergmana i Giorgio Strehlera.

Reżyseruje w kraju i za granicą; do tej pory zrealizował ponad trzydzieści spektakli, w tym 11 inscenizacji dramatów Szekspira m.in. Hamleta w Tel Awiwie i Warszawie, Wieczór trzech króli w Stuttgarcie, Poskromienie złośnicy w Warszawie, Burzę w Stuttgarcie i Warszawie, Makbeta w Hanowerze. Drugim ważnym polem zainteresowań teatralnych Warlikowskiego jest dramat antyczny: ma na koncie m.in. głośne przedstawienia Elektry Sofoklesa i Bachantek Eurypidesa. Inscenizuje również dramaty współczesne, m.in. Bernarda-Marie Koltèsa i Sarah Kane. W 2005 roku wyreżyserował spektakl Krum Hanocha Levina (TR Warszawa w koprodukcji ze Starym Teatrem w Krakowie), który został doskonale przyjęty przez większość krytyków, odniósł też sukces na festiwalu teatralnym w Awinionie. W 2006 roku odbyła się premiera wyreżyserowanej przez Warlikowskiego Madame de Sade Yukio Mishimy w Tonnel Groep w Amsterdamie. Na początku 2007 Warlikowski przygotował inscenizację sztuki nagrodzonej Pulitzerem Anioły w Ameryce, autorstwa Tony'ego Kushnera, w przekładzie Jacka Poniedziałka i z nim w jednej z głównych ról.

W 2000 Warlikowski zadebiutował jako reżyser operowy, przygotowując w Teatrze Wielkim w Warszawie prapremierę opery Roxanny Panufnik The Music Programm. W tym samym roku wyreżyserował Don Carlosa Giuseppe Verdiego, a w kolejnych latach m.in. Ignoranta i szaleńca Pawła Mykietyna (2001), Ubu Rexa Krzysztofa Pendereckiego (2003) i Wozzecka Albana Berga (2006), którego libretto oparte jest na dramacie Georga Büchnera. Jego ostatnimi realizacjami operowymi są Ifigenia w Taurydzie Glucka (2006) i Sprawa Makropulos Janáčka (2007) w Operze Paryskiej. W 2008 roku jako pierwszy polski reżyser powojenny zrealizował dzieło Wagnera na Zachodzie. W przygotowywanym "Parsifalu" spodziewano się niewygodnych nawiązań historycznych. Dzieło przyjęto z buczeniem, okrzykami i jednoczesnymi oklaskami. Skandal wywołały przerywające operę fragmenty filmu Roberto Rosselliniego "Niemcy w roku zero", które odebrano jako zestawienie dzieła Wagnera z nazimem. Inni krytycy jednak nazywają to przewrażliwieniem doceniając inne walory inscenizacji. W 2009 roku wyreżyserował w Operze Paryskiej Króla Rogera Karola Szymanowskiego.

Od 1999 jest związany z warszawskim Teatrem Rozmaitości (obecnie TR Warszawa).

W 2008 roku został dyrektorem artystycznym Nowego Teatru w Warszawie.

Najważniejsze inscenizacje:

- Auto da fé wg Eliasa Canettiego – PWST w Krakowie, Scena Szkolna (1992)
- Białe noce wg Fiodora Dostojewskiego (dyplom reżyserski) – PWST w Krakowie, Scena Szkolna (1992)
- Markiza O. wg Heinricha von Kleista – Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (1993)
- Kupiec wenecki Szekspira – Teatr im. W. Horzycy w Toruniu (1994)
- Proces wg Franza Kafki – School of Drama Beit Zvi w Tel Awiwie (1995)
- Roberto Zucco Bernarda-Marie Koltèsa – Teatr Nowy w Poznaniu (1995)
- Elektra Sofoklesa – Teatr Dramatyczny w Warszawie (1997)
- Zimowa opowieść Szekspira – Teatr Nowy w Poznaniu (1997)
- Tancerz mecenasa Kraykowskiego wg Witolda Gombrowicza – Teatr Powszechny w Radomiu (1997)
- Hamlet Szekspira – School of Drama Beit Zvi w Tel Awiwie (1997)
- Poskromienie złośnicy Szekspira – Teatr Dramatyczny w Warszawie (1998)
- Perykles Szekspira – Piccolo Teatro w Mediolanie (1998)
- Zachodnie wybrzeże Bernarda-Marie Koltèsa – Teatr Studio w Warszawie (1998)
- Fenicjanki Eurypidesa – Municipal Theater w Beer Szewa (1998)
- Wieczór trzech króli Szekspira – Staatstheater w Stuttgarcie (1999)
- Hamlet Szekspira – Teatr Rozmaitości w Warszawie (1999)
- Burza Szekspira – Staatstheater w Stuttgarcie (2000)
- The Music Programm Roxanny Panufnik (opera) – Teatr Wielki w Warszawie (2000)
- Don Carlos Giuseppe Verdiego (opera) – Teatr Wielki w Warszawie (2000)
- Bachantki Eurypidesa – Teatr Rozmaitości w Warszawie (2001)
- Oczyszczeni Sarah Kane – Teatr Rozmaitości w Warszawie w koprodukcji z Wrocławskim Teatrem Współczesnym (2001)
- W poszukiwaniu straconego czasu wg Marcela Prousta – Schauspiel w Bonn (2002)
- Burza Szekspira – Teatr Rozmaitości w Warszawie (2003)
- Sen nocy letniej Szekspira – Théâtre National w Nicei (2003)
- Ubu Rex Krzysztofa Pendereckiego (opera) – Teatr Wielki w Warszawie (2003)
- Dybuk wg Szymona Anskiego i Hanny Krall – Teatr Rozmaitości w Warszawie w koprodukcji z Wrocławskim Teatrem Współczesnym (2003)
- Speaking in Tongues Andrew Bovella – Tonnel Groep w Amsterdamie (2004)
- Makbet Szekspira – Staatstheater w Hanowerze (2004)
- Krum Hanocha Levina – Teatr Rozmaitości w Warszawie w koprodukcji ze Starym Teatrem w Krakowie (2005)
- Wozzeck Albana Berga (opera) – Teatr Wielki w Warszawie (2006)
- Madame de Sade Yukio Mishimy – Tonnel Groep w Amsterdamie (2006)
- Ifigenia w Taurydzie Christopha Willibalda Glucka – Opera Paryska (2006)
- Anioły w Ameryce Tony'ego Kushnera – Teatr Rozmaitości w Warszawie (2007)
- Sprawa Makropulos Leosza Janaczka - Opera Paryska (2007)
- (A)pollonia - Nowy Teatr w Warszawie (2009)
- Król Roger Karol Szymanowski - Opera Paryska (2009)
- Un Tramway d'après Un tramway nommé Désir de Tennessee Williams - Odéon-Théâtre de l'Europe (2010)

Najważniejsze nagrody i odznaczenia:
1997 – Honorowy Złoty Yorick – nagroda w konkursie Theatrum Gedanense na inscenizację sztuki Szekspira dla Zimowej opowieści
2003 – Paszport Polityki
2003 – Złoty Yorick, nagroda Fundacji Theatrum Gedanense dla najlepszego przedstawienia szekspirowskiego sezonu 2002/2003 dla Burzy
2003 – Nagroda Francuskiego Związku Krytyków Teatralnych dla Oczyszczonych Sarah Kane, najwybitniejszego przedstawienia obcojęzycznego w sezonie 2002/2003 we Francji
2003 – Laur Konrada na 6. Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Reżyserskiej "Interpretacje"
2004 – Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie w 2003
2004 – francuski Order Kawalera Kultury
2007 – nagroda im. Konrada Swinarskiego - przyznawana przez redakcję miesięcznika "Teatr" - dla najlepszego reżysera sezonu 2006/2007 za reżyserię przedstawienia "Anioły w Ameryce" Tony'ego Kushnera w TR Warszawa.
[edytuj opis]