Igor Newerly

Igor Newerly, właściwie Igor Abramow-Newerly (ur. 24 marca 1903 w Zwierzyńcu koło Białowieży, zm. 19 października 1987 w Warszawie) - polski pisarz i pedagog.
Urodzony w rodzinie rosyjsko-polskiej. Jego dziadek Józef Newerly, Czech, był wielkim łowczym cara Mikołaja II, a ojciec Mikołaj Abramow kapitanem 8. Pułku Estońskiego.

Studiował prawo na uniwersytecie w Kijowie (skąd został relegowany za poglądy) i pedagogikę na Wydziale Nauk Społecznych w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie.

Debiutował w 1932 na łamach prasy jako publicysta pod nazwiskiem Jerzy Abramow.

W czasie okupacji działacz podziemia, aresztowany w 1943 przez gestapo, do końca wojny przebywał w obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Oświęcimiu, Oranienburgu i Bergen-Belsen.

W 1945 ponownie podjął działalność społeczno-wychowawczą. Pracował w Robotniczym Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, był redaktorem pisma dla młodzieży Świat Przygód.

Po wojnie rozwinął działalność literacką, odgrywał dużą rolę w życiu i działalności środowiska literackiego, opiekował się Kołem Młodych Pisarzy, od 1964 przez dwie kadencje pełnił funkcję prezesa Warszawskiego Oddziału ZLP.

Na podstawie powieści Pamiątka z Celulozy Jerzy Kawalerowicz zrealizował film fabularny w dwóch częściach pt. Celuloza i Pod Gwiazdą Frygijską. Na podstawie opowiadania powstał film telewizyjny Kasztelanka. Powieści Newerlego zostały tłumaczone na wiele języków.

W geście pomocy dysydentom prześladowanym przez władze PRL fikcyjnie zatrudniał Jacka Kuronia jako swego osobistego sekretarza.

Był żonaty z Barbarą Jarecką. Ojciec pisarza i dramaturga Jarosława Abramowa-Newerlego.

Nagrody i uhonorowania:

- 1950 - nagroda państwowa III stopnia za powieść Archipelag ludzi odzyskanych
- 1952 - nagroda państwowa I stopnia za powieść Pamiątka z Celulozy
- 1979 - nagroda I stopnia prezesa Rady Ministrów
- polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Powieści i memuary:

* 1948 Chłopiec z Salskich Stepów
* 1950 Archipelag ludzi odzyskanych
* 1952 Pamiątka z Celulozy
* 1960 Leśne Morze
* 1966 Żywe wiązanie
* 1978 Rozmowa w sadzie piątego sierpnia, Warszawa, Czytelnik
* 1985 Za Opiwardą, za siódmą rzeką..., Warszawa, Czytelnik
* 1986 Wzgórze Błękitnego Snu, Warszawa, Czytelnik,
* 1986 Zostało z uczty bogów, Paryż, Instytut Literacki, (pierwsze wydanie)

Scenariusze filmowe:

- 1957 - Król Maciuś I
- 1954 - Pod gwiazdą frygijską
- 1953 - Celuloza
[edytuj opis]