Hanna Łochocka

Poetka i prozaik; autorka tekstów piosenek i słuchowisk radiowych dla dzieci; tłumaczka.

Hanna Arlitewicz (bo takie jest jej rodowe nazwisko) urodziła się 5 maja 1913 r. (a nie jak wiele źródeł mylnie podaje rok 1920) w Lublinie. Wychowywała się w rodzinie o tradycjach i kulturze humanistycznej. Jako poetka zadebiutowała w 1947 r. publikując swoje wiersze w „Świerszczyku”, „Płomyczku”, a potem także w „Misiu” oraz w książkach i książeczkach (m.in. w serii „Poczytaj mi mamo”). Samozaparcie, wytrwałość i talent z pewnością otrzymała w genach po ojcu, który dzięki pracowitości i wielkim wyrzeczeniom ukończył Politechnikę w Petersburgu (dziś Sankt Petersburgu) i był najpierw nauczycielem, potem dyrektorem szkoły, by wreszcie zostać profesorem Politechniki Warszawskiej. Wraz ze swoimi braćmi tworzył „klub inteligentnych prześmiewców” – na poczekaniu wymyślali oni bajki i opowiadania oraz nonsensowne wierszyki, którymi rozbawiali rodzinne lub towarzyskie spotkania. Nic więc dziwnego, że wyrastając w takiej atmosferze i Hannę pociągało literackie tworzenie.

Zanim to jednak na dobre się uzewnętrzniło – ukończyła studia ekonomiczne w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie (w okresie PRL-u zmieniono nazwę tej placówki na Szkoła Główna Planowania i Statystyki, ale po roku 1990 powrócono do starej nazwy szkoły) oraz historię na Uniwersytecie Warszawskim. Potem pracowała w Izbie Przemysłowo – Handlowej, a po wojnie podjęła pracę w redakcji pism najpierw ekonomicznych, a następnie historycznych. Na początku lat pięćdziesiątych przeniosła się z Łodzi (gdzie przez pewien czas mieszkała) do Warszawy, a tu związała się na stałe (aż do emerytury) z wydawnictwem „Książka i Wiedza” – była redaktorem i tłumaczem dzieł historycznych (znała kilka języków obcych). W chwilach wolnych tworzyła głównie dla dzieci, chociaż w swoim dorobku artystycznym ma także wiersze dla dorosłych - te publikowały takie pisma, jak: „Poezja”, „Świat” czy „Stolica”. Ogółowi czytelników nazwisko Hanny Łochockiej kojarzy się jednak z twórczością dla najmłodszych. Pisząc dla nich, dbała o kształtowanie postaw społecznych, o kulturę języka polskiego, o miłość do przyrody i ojczystego kraju. Pisała dla nich chyba z tęsknoty za własnymi dziećmi, których nigdy nie miała. Jej krótkotrwałe małżeństwo z Kazimierzem Łochockim, zniszczyła wojna. Nigdy potem nie związała się na stałe z żadnym mężczyzną. I chociaż jej życie było trudne, a i usposobienia nie miała łatwego (skłonność do pesymizmu, nerwowości i autorytaryzmu) – jej twórczość dla dzieci jest bardzo pogodna, pełna radości i optymizmu, choć czasem trochę magicznego; przetłumaczono ją na kilka języków: niemiecki, francuski, rosyjski, czeski, węgierski, a także na język Braille’a.

Hanna Łochocka była zawsze osobą niezwykle pracowitą i szkoda, że tylko część jej twórczości została wykorzystana. W swoim dorobku (o którym może mało kto wie) miała także fraszki i limeryki pisane raczej dla zabawy, tylko dla żartów, chociaż prezentowała je czasami w bliskim sobie towarzystwie znajomych, przyjaciół i rodziny. Ta twórczość zachowała się po dzień dzisiejszy, ale tylko w maszynopisie. Jednak najbardziej znanym i lubianym jej dziełem były książeczki: „O wróbelku Elemelku” oraz „Przygody wróbelka Elemelka” wielokrotnie wznawiana i wydawana, także już po jej śmierci.

Spotkania autorskie – to jedne z częstych i lubianych przez autorkę kontaktów z odbiorcami jej sztuki; utrzymywała też stałą korespondencję zarówno z dziećmi, jak i nauczycielami (szkół i przedszkoli). Szczególną sympatią darzyła przedszkole dla dzieci niewidomych w Laskach koło Warszawy, prowadzone przez siostry Franciszkanki Służebniczki Krzyża. Była członkiem Związku Literatów Polskich. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi i odznaką Zasłużonego Działacza Kultury; w 1984 r. otrzymała nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży. Zmarła 14 marca 1995 r. w Warszawie i pochowana została na cmentarzu powązkowskim.

Na wiersze tej poetki natrafiłem nie tylko w „Świerszczykach”, ale do skomponowania piosenek wybrałem tylko takie, których tematykę akurat poszukiwałem. Jednak nie wszystkie wykonywane były publicznie przez mój dziecięcy ansambl – SZKÓŁKĘ PIOSENKARSKĄ. Kiedy u znajomych „dorwałem” książkę z wierszami Hanny Łochockiej, napisanymi specjalnie dla celów poprawienia dykcji przez osobę czytającą na głos – pożyczyłem ten egzemplarz i w ciągu kilku dni skomponowałem kilkanaście następnych piosenek. Od 1990 r. chronione są prawami autorskimi.

PS. Serdeczne podziękowania dla Pana Macieja Jakubowskiego za dostarczenie obszernego materiału o życiu i twórczości jego cioci – Hanny Łochockiej, na bazie którego opracowałem powyższą biografię POETKI.
[edytuj opis]