Franz Kafka

Kafka urodził się 3 lipca 1883 roku w Pradze jako pierwsze dziecko i jedyny syn kupca Hermanna Kafki i Julii, z domu Lwy. Po ukończeniu szkoły powszechnej i Staromiejskiego Gimnazjum Niemieckiego w Pradze Kafka studiował prawo i filologię germańską. Z tego okresu pochodzą pierwsze, zniszczone później próby literackie. W 1906 roku pisarz ukończył studia i otrzymał tytuł doktora praw, po czym rozpoczął praktykę sądową i pracę agenta w firmie ubezpieczeniowej „Asicurazioni Generali”. Zadebiutował w piśmie „Hyperion” ośmioma miniaturami pod wspólnym tytułem Rozważanie (styczeń, luty 1908). W marcu 1910 zaczął pisać Dziennik, w którym zapiski kontynuował do 12 czerwca 1923 roku. Pierwsze prace nad powieścią Ameryka podjął w 1912 roku. W tym roku też studiował judaistykę oraz w ciągu jednej nocy napisał opowiadanie Wyrok dedykowane swojej narzeczonej, Felicji Bauer. Utwór został wydany w następnym roku w roczniku Arkadia. Latem 1917 roku Kafka przeżył pierwszy gwałtowny krwotok płucny. Lekarze stwierdzili u niego gruźlicę. Odtąd coraz więcej czasu spędzał w sanatoriach i uzdrowiskach. Jednocześnie dużo pracował. W 1919 roku wydał Kolonię karną i opowiadania Lekarz wiejski. Zerwał zaręczyny z Felicją Bauer (1917) i z następną narzeczoną. Ze względu na coraz gorszy stan zdrowia złożył wymówienie i przestał pracować. Zmarł 3 czerwca 1924 roku w sanatorium w Kierling. W utworach Kafki czytelnik napotyka nierzeczywisty świat, oderwany od miejsc, miast i krajów. Konsekwentnie unika wszelkich fikcyjnych i prawdziwych nazw. Pełne wieloznacznych obrazów anonimowe miasta są obrazem miasta, w którym żył. Natomiast wyobcowanie jego bohaterów jest reminiscencją poczucia alienacji, które było niezwykle bolesne dla Kafki. Należy tu odwołać się do realiów życia pisarza. Rodzinne miasto Kafki – Praga, była wówczas zlepkiem narodowości i kultur – niemiecki język i uniwersytet, austriacka władza, wpływy węgierskie, ale język i świadomość narodowa – czeskie. W dzielnicy żydowskiej pielęgnowano tradycje, broniono przesyconej legendami atmosfery. Rodzina Franza Kafki nie należała do faktycznie ortodoksyjnych. Od pisarza – jako pierworodnego jedynego syna (Kafka miał trzy młodsze siostry) oczekiwano przejęcia funkcji głowy rodziny i familijnego interesu. Otrzymał więc gruntowne wykształcenie i podjął pracę urzędnika ubezpieczeniowego. Pisarz żył w poczuciu niespełnienia, niezadowolenia i rozdarcia między swoimi marzeniami a oczekiwaniami rodziny – przede wszystkim ojca. Można tu mówić nawet o kompleksie wobec ojca. Dodatkowym powodem frustracji pisarza było jego żydowskie pochodzenie. Tak naprawdę nie czuł się ani Żydem, ani Niemcem, ani Czechem, mimo że żył pod wpływem tych trzech kultur. Podobnie było z językiem. Posługiwał się i czeskim, i jidysz, i niemieckim, ale żaden z nich nie był mu bliski. Analizując dzieła Kafki można dojść do zaskakującego wniosku, że wyzwoleniem ze wszystkich kompleksów i zahamowań stała się choroba. W miarę pogarszania się stanu zdrowia pisarz czuł zbliżający się koniec życia. Dzięki zaleceniom lekarskim mógł wreszcie zrezygnować ze znienawidzonej pracy urzędniczej i zająć się pisarstwem. Coraz rzadziej przebywał w domu, bowiem dużo czasu spędzał w uzdrowiskach i szpitalach. Ogólnie uznaje się, że na życie i twórczość Kafki decydujący wpływ wywarły cztery kompleksy: żydowskie pochodzenie, autorytarny ojciec, nielubiany zawód, choroba (gruźlica). Twórczość Kafki ma przełomowe znaczenie dla rozwoju współczesnej prozy. Można ją określić mianem awangardowej, czyli nowoczesnej, gdyż zrywa z tradycyjnym modelem prozy – odchodzi od realizmu. Tworzy on niepokojącą wizję świata, w którym człowiek jest podporządkowany niezrozumiałym dla niego mechanizmom. Chcąc je zrozumieć, przegrywa jako osamotniony i słaby. Sytuacja jednostki obrazuje tworzony przez Kafkę nastrój grozy, który przypomina senny koszmar.
[edytuj opis]

Przewiń: [] []