Andrzej Gwóźdź (ur. 1953 w Siemianowicach Śląskich) – filmoznawca, medioznawca, kulturoznawca.
Profesor na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, kierownik Zakładu Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach (Instytut Nauk o Kulturze na Wydziale Filologicznym). Związany był też jako pracownik naukowo-dydaktyczny z Uniwersytetem Łódzkim.
Stypendysta wielu instytucji europejskich (m.in. Fundacji im. Alexandra von Humboldta i Fundacji Volkswagena w Niemczech), profesor gościnny uniwersytetu w Konstancji, wykładał także w Szanghaju, Austrii, Holandii i w Czechach.
Zainteresowania naukowe Andrzeja Gwóździa obejmują antropologię audiowizualności i kulturę mediów – w tym semiotykę kina i przekaźników elektronicznych (teorię filmu w dobie nowych mediów) oraz dzieje światowej myśli medioznawczej (w tym historię myśli filmowej).
Autor szeregu publikacji z zakresu medioznawstwa i filmoznawstwa, redaktor wielu prac zbiorowych i antologii. Redaktor naczelny kwartalnika Kultura Współczesna. Członek Rady Redakcyjnej kwartalnika „Kultura Popularna”. Prezes Śląskiego Towarzystwa Filmowego. Prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.
Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury w 2007.
Żonaty, ma jedną córkę.
Wybrane publikacje
Czterotomowy cykl antologii poświęcony nowym mediom - w tym:
* (red.) Po kinie?... Audiowizualność w epoce przekaźników elektronicznych, Kraków 1994, Wyd. Universitas, ISBN 83-7052-160-6
* (red.) Pejzaże audiowizualne. Telewizja, wideo, komputer, Kraków 1997, Wyd. Universitas, ISBN 83-7052-346-3
* (red.) Widzieć, myśleć, być: technologie mediów, Kraków 2001, Wyd. Universitas, ISBN 83-7052-593-8
* (red.) Media – eros – przemoc. Sport w czasach popkultury, Kraków 2003, Wyd. Universitas, ISBN 83-242-0392-3
Inne publikacje poświęcone nowym mediom:
* (red.) Między obrazem a narracją. Szkice z teorii telewizji, „Wiedza o Kulturze”, Wrocław 1990, s. 110.
* (red.) Prędkość i przyjemność: kino i telewizja w dobie symulacji elektronicznej, Kielce 1994, Wydawnictwo Szumachera
* Obrazy i rzeczy. Film między mediami, Universitas: Kraków 1997; wyd. 2, przejrzane i poprawione, Kraków 2003
* (red. z Sławem Krzemień-Ojak) Intermedialność w kulturze końca XX wieku, Białystok 1998
* (red. z Piotrem Zawojskim) Wiek ekranów. Przestrzenie kultury widzenia, Kraków 2002, Wyd. Rabid, s. 546
* (red. z Agnieszką Nieracką-Ćwilkiel) Media, ciało, pamięć. O współczesnych tożsamościach kulturowych, Warszawa 2006, Instytut im. Adama Mickiewicza, ISBN 83-60263-21-3
* (red.) Ekrany piśmienności. O przyjemnościach tekstu w epoce nowych mediów, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne: Warszawa 2008
Publikacje filmoznawcze:
* Pochwała widzialności. Ze studiów nad niemiecką myślą filmową do roku 1933, Uniwersytet Śląski, Katowice 1990.
* (red.) Kino - gest - ciało - ruch: film w perspektywie systemów komunikowania niewerbalnego, Wrocław 1990
* Kultura - komunikacja - film. O tekście filmowym, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1992
* Filmtheorie in Polen. Eine Anthologie, Frankfurt/M.–Bern–New York–Paris 1992 (pierwsza w świecie antologia polskiej myśli filmowej wydana za granicą)
* (red.) Niemiecka myśl filmowa, Kielce 1992
* Dwutomowa antologia niemieckiej myśli filmowej (1999/2004) w tym Od projektora do komputera. Współczesna niemiecka myśl filmowa. Antologia, Wyd. Śląsk, Katowice 1999 i Kino niemieckie w dialogu pokoleń i kultur. Studia i szkice, Wyd. Rabid, Kraków 2004
* (red.) Kutzowisko. O twórczości filmowej, teatralnej i telewizyjnej Kazimierza Kutza, Książnica: Katowice 2000
* (red.) Europejskie manifesty kina. Od Matuszewskiego do Dogmy. Antologia, Wiedza Powszechna: Warszawa 2002
* Technologie widzenia albo media w poszukiwaniu autora: Wim Wenders, Universitas: Kraków 2004.
* Cykl publikacji poświęcony dziejom kultury filmowej na Górnym Śląsku (red: 1996, 1998, 2002, 2004) - w tym Filmowcy i kiniarze. Z dziejów X muzy na Górnym Śląsku 2004
* (red.) Kino Kieślowskiego, kino po Kieślowskim, Skorpion: Warszawa 2006