Zawsze jest jakaś droga, którą można pójść

Lauren Oliver podbiła moje serce trylogią „Delirium” i historią Leny. Zaś spotkanie z Sam Kingston podczas lektury „7 razy dziś” utwierdziło mnie w przekonaniu, że autorka zna przepis na literacki sukces. I choć każde spotkanie z jej piórem jest inne, to niezależnie od pomysłu dokłada starań by stworzyć historię dostarczającą czytelnikowi niepowtarzalnych doznań.

W powieści „Panika” pisarka zabiera czytelnika do Carp - dwudziestotysięcznego miasteczka w stanie Nowy Jork, jak ich wiele. Nudnego, biednego, hermetycznego i pozbawionego infrastruktury otwierającej młodzieży perspektywy na przyszłość. To tu z braku innych zajęć wymyślono Panikę - niebezpieczną grę mającą na celu wyłonienie zwycięzcy zgarniającego całą pulę, na którą przez cały rok składają się miejscowi licealiści. I choć udział w wyzwaniu jest dobrowolny, a uczestnicy muszą podjąć ogromne ryzyko, wykazać się niesamowitą odwagą i determinacją, a nawet położyć na szali własne życie, śmiałków i chętnych nie brakuje, gdyż dla wielu nagroda stanowi jedyną przepustkę do lepszego życia.


Główną bohaterką powieści jest osiemnastoletnia Heather Nill gardząca uczestnikami Paniki, ale kiedy przychodzi kolej na jej rocznik dochodzi do zdarzenia wywołującego impuls, który popycha ją do udziału w wyzwaniu. Z pierwszym zadaniem radzi sobie z łatwością. Ale czy gdyby wiedziała, że każda kolejna próba, jakiej zostanie poddana zmusi ją do przekraczania własnych granic, wyjścia poza strefę bezpieczeństwa oraz zdrowego rozsądku podjęłaby taką samą decyzję?

Lauren Oliver wykreowała postacie z krwi i kości i obdarzyła je nie tylko wadami i zaletami, ale również bagażem doświadczeń, który nie tylko wpłynął na ich życie, stosunek do świata i ludzi, ale też na motywy skłaniające do udziału w Panice. Splotła ze sobą losy mającej niskie poczucie własnej wartości dziewczyny, jej przyjaciółki marzącej o wielkiej karierze, chłopaka dźwigającego brzemię sekretów oraz żądnego zemsty młodzieńca, który musiał czekać kilka lat na szansę wyrównania rachunków. Zmusiła ich do niebezpiecznej gry, a tym samym dała możliwość zmierzenia się z drzemiącymi w nich pragnieniami, hierarchią wartości i uczuciami.

Bohaterowie na oczach czytelnika przechodzą długą i wyboistą drogę by dorosnąć i zrozumieć, że prawda nie zawsze jest czarno – biała, a życie mieni się wieloma odcieniami szarości. Popełniają błędy, źle oceniają sytuację, a nawet dokonują mało chwalebnych czynów, ale też potrafią stanąć na wysokości zadania. Tak, daleko im do ideału, a dzięki temu wydają się bardziej ludzcy i wiarygodni w swoich poczynaniach. Tu nie ma lidera, osoby wyróżniającej się z tłumu – wszyscy są przeciętni, ale to nie przeszkadza im tworzyć palety osobowości.

Autorka oparła fabułę na nieskomplikowanym, lecz ciekawym pomyśle. Reguły Paniki są proste, ale kiedy nie dla wszystkich pieniądze są najważniejszą stawką w grze, wszystko może się zdarzyć. Do tego za każdą postacią stoi przeszłość i uczucia, które wpływają na jej decyzje oraz poczynania. Czasem trzeba dokonywać najtrudniejszych wyborów, postawić na zimną kalkulację, udzielić kredytu zaufania, a niekiedy zaufać własnej intuicji i wyciągać wnioski z przyczynowo – skutkowych zależności. W tym równaniu jest tak wiele zależności i zmiennych, że do samego końca wynik nie jest przesądzony.

W moim odczuciu „Panika” to powieść, na którą warto zwrócić uwagę, ponieważ pisarka dotyka w niej bardzo delikatnej materii i porusza tematy trudne, a jednocześnie bliskie sercu każdego młodego człowieka. Ta historia to trampolina pobudzająca do refleksji, przemyśleń i wyciągania wniosków. Okazuje się, że literatura młodzieżowa wcale nie musi być naiwna, nudna i skupiająca się wyłącznie na wątku miłosnym. Książkę polecam każdemu, kto lubi niesztampowe podróże literackie podszyte niepewnością, strachem i dreszczem emocji.