Testament Bolesława Krzywoustego z 1138 roku, jako wyraz kompromisu między coraz bardziej aktywnymi siłami odśrodkowymi a dążeniem dynastii do zachowania jedności państwa, rozpoczął w Polsce proces rozdrobnienia dzielnicowego. Powstała sytuacja wymagająca tworzenia oddzielnych systemów obronnych oraz sił zbrojnych, podlegających księciu dzielnicowemu. (...)